Năm tôi 18 tuổi, đúng lúc nhận giấy báo trúng tuyển đại học, thì biến cố ập đến. Cả bố và mẹ đều lần lượt bị tai biến, liệt gần như toàn thân. Tiền viện phí, thuốc men đã vét sạch số tiền dành dụm bấy lâu.
Ngày nhập học sắp đến, tôi hoang mang không biết xoay xở thế nào. Bà nội nhìn tôi thở dài:
– Hay con đạp xe sang nhà chú H. vay tạm ít tiền, học xong rồi trả…
Nghe lời bà, tôi đạp chiếc xe cà tàng gần chục cây số sang nhà chú. Chưa kịp nói hết câu “Cháu xin vay ít tiền nhập học…”, chú đã quát:
– Nhà tao còn chưa đủ ăn, ai nuôi mày học cho nổi! Về!
Chưa kịp hoàn hồn, thím tôi còn bồi thêm:
– Bố mày đã chết đâu mà nhờ đến chú? Sao không bảo bố mày lo cho?
Tôi đứng chết lặng, tay nắm chặt chiếc phong bì trắng rỗng tuếch, rồi lẳng lặng quay xe về, cố nuốt nghẹn để bà nội không nhìn thấy tôi khóc.
Không vay được tiền, tôi định bỏ học, nhưng may mắn được một quỹ học bổng giúp đỡ. Suốt 4 năm đại học, tôi vừa học vừa làm thêm, mỗi đồng kiếm được đều để dành, gửi về cho bà nội chăm bố mẹ.
Ra trường, tôi xin được vào một công ty lớn, cố gắng không ngừng và sau 5 năm, đã trở thành trưởng phòng, thu nhập đủ để gia đình không còn thiếu thốn.
Ngày giỗ bà nội năm ấy, tôi mang về một phong bì 50 triệu đồng, đặt lên bàn thờ bà. Sau đó, tôi bước sang nhà chú, trao phong bì khác cho chú, nói rõ ràng:
– Chú giữ lấy, coi như cháu trả ơn.
Chú sững lại:
– Nhưng… chú có giúp gì đâu mà…
Tôi mỉm cười:
– Chính nhờ ngày đó chú đuổi cháu đi, cháu mới biết không thể dựa vào ai ngoài chính mình. Cháu cảm ơn vì bài học ấy.
Cả nhà im lặng. Chú nhìn phong bì, mắt đỏ hoe. Thím thì cúi gằm mặt, không dám nói câu nào.
